Dzieci przedszkolne i wczesnoszkolne poza komunikowaniem się z otoczeniem często „rozmawiają” same ze sobą – mówią do siebie i dla siebie. Podjęte w niniejszym artykule rozważania dotyczą analizy wypowiedzi dzieci na płaszczyźnie językowej. Na wskazanie cech charakterystycznych mówienia do siebie pozwoliły wypisy z kilku zarejestrowanych zabaw dzieci. Na podstawie przeprowadzonych badań autorka dowodzi, że można mówić o odrębnym stylu „mówienia do siebie”. Cel wewnętrznego komunikowania się jest tylko pozornie inny niż w tradycyjnej komunikacji – ma swojego nadawcę i odbiorcę. Jest on jednak na tyle specyficzny, że komunikacja między nadawcą a odbiorcą generują się w jednym umyśle. Korpus badawczy został przeanalizowany na poziomie leksykalnym, morfologicznym, składniowym oraz na poziomie tekstu. Pozwoliło to na uwypuklenie osobliwości mówienia do siebie dziecka, m.in. spontaniczność wypowiedzi naruszanie spójności wypowiedzi, liczne mikrotematy zabawy, niejasność komunikatu słyszanego „na zewnątrz”, kreatywność, teatralizacja.
Błońska, Anna (2008) Mówienie do siebie naprawdę pomaga,http://kopalniawiedzy.pl/mowa-wewnetrzna-wyniki-dzieci-Adam-Winsler-ADHD-autyzm-zaburzenia-zachowania,4578[Data ostatniego dostępu: 20.02.2016].
Filipiak, Ewa (2011) Z Wygotskim i Brunerem w tle. Słownik pojęć kluczowych. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Górnisiewicz, Joanna, Jak reagować, gdy dziecko mówi brzydkie słowa,http://www.dziecirosna.pl/przedszkolak/wychowanie/jak_reagowac_gdy_dziecko_mowi_brzydkie_slowa.html[Data ostatniego dostępu: 10.03.2016]
Jabłoński, Sławomir (2000) „Mowa pisana: jej struktura i znaczenie dla rozwoju dziecka” (W:) Wygotski i z Wygotskim w tle. Seria: Nieobecne dyskursy, część VI. (Red.) A. Brzezińska. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika; 79-87
McLeod, Saul (2014), Lev Vygotsky, http://www.simplypsychology.org/vygotsky.html[Data ostatniego dostępu: 10.02.2016].
Manasterska-Wiącek, Edyta (2014) „Pokonać barierę znaczenia. O intelektualizowaniu wypowiedzi przez dzieci” [W:] Komunikacja niełatwa, czyli o tym, co przeszkadza w skutecznym porozumiewaniu się. (Red.) A. Rosińska-Mamej, J. Senderska. Kraków: Wydawnictwo LIBRON; 119-134
Manasterska-Wiącek, Edyta (2014) „Świadomość płci i seksualności w wypowiedziach dziecięcych”. [W:] O płci, ciele i seksualności w języku i mediach. (Red.) M. Karwatowska, R. Litwiński, A. Siwiec, B. Jarosz. Lublin; 275-294.
Piaget, Jean (2005) Mowa i myślenie dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Potrzuska, Agnieszka (2012), Mówisz czasem do siebie? To jeszcze nie znaczy, że cośz tobąjestnie tak, http://www.psychologia-spoleczna.pl/aktualnosci/1024-mowisz-czasem-do-siebie.html[Data ostatniego dostępu: 22.02.2016]
Wygotski, Lew S. (1989) Myślenie i mowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zdunkiewicz-Jedynak, Dorota (2008) Wykłady ze stylistyki. Warszawa: PWN,
