Półrocznik Językoznawczy Tertium/ Tertium Linguistic Journal

Vol 6, No 2 (2021)

Lis, a może Lisica? О przekładzie osobowych nazw własnych w „Małym Księciu” Antoine’a de Saint-Exupéry’ego

Agnieszka Seweryn

Abstract

 

Niniejszy artykuł poświęcony jest tematyce przekładu na język polski osobowych nazw własnych w powieści Antoine’a de Saint-Exupéry’ego pt. „Mały Książę”. Głównym celem pracy jest pokazanie możliwej interpretacji pochodzenia imion bohaterów pierwszoplanowych książki (nawiązania do funkcjonujących w literaturze i kulturze symboli róży i lisa oraz wykazanie powiązań bohaterów „Małego Księcia” z rzeczywistymi osobami z otoczenia pisarza), a także próba analizy wybranych przez polskich tłumaczy strategii tłumaczeniowych pod kątem zgodności z tekstem oryginalnym. Podstawowy korpus badawczy składa się z oryginalnej francuskiej wersji powieści oraz piętnastu wybranych polskich przekładów wydanych w latach 1947–2021.

 

References

 

Aneer, Gudmar (1999) „Unity and Diversity. International Multidivemensionality in Persian Sufi Language and the Method of Decoding it”. Scripta Instituti Donneriani Aboensis, 17(2); 33–42.

Bogucki, Łukasz, Joanna Dybiec-Gajer, Maria Piotrowska, Teresa Tomaszkiewicz (2019) Słownik polskiej terminologii przekładoznawczej. Kraków: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka.

Brückner, Aleksander (1970) Słownik etymologiczny języka polskiego. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Chevrier, Pierre (1947) Antoine de Saint-Exupéry. Paris: Gallimard.

Cieślikowa, Aleksandra (1996) „Jak ‘ocalić w tłumaczeniu’ nazwy własne?”. Między Oryginałem a Przekładem, 2; 311–320.

Dąmbska-Prokop, Urszula (1997) Śladami tłumacza. Kraków: Educator Viridis.

Галь, Нора [Gal, Nora] (1972) Слово живое и мертвое: из опыта переводчика и редактора. Москва: Книга.

Gary-Prieur, Marie-Noëlle (2016) „Le nom propre comme catégorie de la grammaire”. Langue française, 2016/2 (190); 45–64.

Gumul, Ewa (2020) „Dlaczego tłumacz mówi więcej niż autor? O eksplicytacji w przekładzie”. Rocznik przekładoznawczy, 15/2020; 175–195.

Kuryłowicz, Beata (2012) Semantyka nazw kwiatów w poezji Młodej Polski. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Niziołek, Renata (2012) „Nieobecny akapit”. [W:] Joanna Górnikiewicz, Iwona Piechnik, Marcela Świątkowska (red.) Le Petit Prince et les amis au pays des traductions : études dédiées à Urszula Dąmbska-Prokop. Kraków: Księgarnia Akademicka; 223–227.

Nowakowska, Alicja (2011) „Róża w języku i kulturze”. Język a Kultura, t. 16; 17–25.

Rygielska, Małgorzata (2013) „Vieux, mais encore vert – o starości w języku francuskim”. [W:] Gomóła, Anna, Małgorzata Rygielska (red.) Starość jako wyobrażenie kulturowe. Katowice: Seria Wydawnicza „Historia i Teoria Kultury”; 66–91.

Saint-Exupéry, Antoine de ([1943] 1999) Le Petit Prince. Paris: Gallimard.

Saint-Exupéry, Antoine de ([1947] 1997) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard]. (tłum.) Marta Malicka. Warszawa: Wydawnictwo „Siedmioróg”.

Saint-Exupéry, Antoine de ([1958] 1991) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Jan Szwykowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Saint-Exupéry, Antoine de (1961) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Wiera i Zbigniew Bieńkowscy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Saint-Exupéry, Antoine de (1993) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Marta Cywińska. Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza „B”.

Saint-Exupéry, Antoine de (199?) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Mirosława Dębska. Bielsko-Biała: Klasyka.

Saint-Exupéry, Antoine de (1995) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Janina Karczmarewicz-Fedorowska. Kraków: Wydawnictwo „KAMA”.

Saint-Exupéry, Antoine de (1996) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Piotr Drzymała. Poznań: Idem.

Saint-Exupéry, Antoine de (1996) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Anna Trznadel-Szczepanek. Warszawa: Nasza Księgarnia – Wydawnictwo.

Saint-Exupéry, Antoine de (1997) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Ewa Łozińska-Małkiewicz. Toruń: Algo – Wydawnictwo.

Saint-Exupéry, Antoine de ([1998] 2015) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Barbara Przybyłowska. Ożarów Mazowiecki: Firma Księgarska Olesiejuk Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.j.

Saint-Exupéry, Antoine de (1999) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Halina Kozioł. Kraków: Zielona Sowa – Wydawnictwo.

Saint-Exupéry, Antoine de (2002) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Zofia Barchanowska. Łódź: Agencja Artystyczna Prospero.

Saint-Exupéry, Antoine de (2015) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Anna Pikor-Półtorak. Poznań: IBIS – Wydawnictwo.

Saint-Exupéry, Antoine de (2015) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Henryk Woźniakowski. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.

Saint-Exupéry, Antoine de ([2016] 2017) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Dorota Spyrka. Warszawa: Wydawnictwo Zielona Sowa sp. z o.o.

Saint-Exupéry, Antoine de (2021) Mały Książę [Le Petit Prince. Paris: Gallimard] (tłum.) Agata Kozak, [pobrane z https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/saint-exupery-maly-ksiaze.html. Data ostatniego dostępu: 23.08.2021].

Saint-Exupéry, Consuelo de (2002) Pamiętnik Róży [Mémoires de la rose. Paris: French and European Publishing, Inc.]. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Шерстнева, Екатерина С. (Szerstniewa, Jekatierina S.) (2008) „Переводная множественность как категория переводоведения: История, статус, тенденции”. Известия Российского государственного педагогического университета им. А. И. Герцена, № 73, ч. 1; 526–532.

Vircondelet, Alain (2007) Antoine i Consuelo de Saint-Exupéry: Legendarna miłość [Antoine et Consuelo de Saint-Exupéry : un amour de légende. Paris: ARENES]. Warszawa: Wydawnictwo Muza S.A.