Półrocznik Językoznawczy Tertium/ Tertium Linguistic Journal

Vol 2, No 2 (2017)

Niewerbalne style komunikacyjne w przekładzie

Maria Mocarz-Kleindienst

Abstrakt

Komunikacja niewerbalna jest nieodłącznym komponentem bezpośredniej ustnej komunikacji werbalnej. Niewerbalne środki komunikacyjne, konstytuujące – poprzez wysoką częstotliwość i konsekwencję ich stosowania – style komunikacyjne kulturowo uwarunkowane, są zjawiskiem, którego nie sposób pominąć również w przekładzie. Przekład, w szczególności audiowizualny i ustny, służy poznawaniu niewerbalnych stylów, m.in. w zakresie kinezyki, chronemiki, proksemiki, pantomimiki, haptyki z innych obszarów kulturowych. Oprócz funkcji poznawczej niewerbalne style komunikacyjne pełnią funkcję wspomagającą proces tłumaczenia (np. ustnego). Ułatwiają proces zrozumienia tekstu, a następnie jego tłumaczenia. Świadomość istnienia niewerbalnych stylów komunikacyjnych oraz umiejętność ich interpretacji gwarantuje pełne zrozumienie przekazywanych treści. Niekiedy niewerbalne środki komunikacyjne pomagają zweryfikować jakość przekazu werbalnego.

 

Bibliografia

Antas, Jolanta (2000) „Co mówią ręce. Wprowadzenie do komunikacji niewerbalnej”. [W:] Renata Przybylska, Wiesław Przyczyna (red.), Retoryka dziś. Teoria i praktyka. Kraków: Poligrafia Salezjańska; 437-459.

Banaszkiewicz, Karina (1990) „Kinezyka filmu czy kinezyka w filmie?”. [W:] Andrzej Gwóźdź (red.), Kino: gest – ciało – ruch. Film w perspektywie systemów komunikowania niewerbalnego. Wrocław: Wydawnictwo Centralnego Programu Badań Podstawowych; 99-120.

Eco, Umberto (2009) Teoria semiotyki. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Gesteland R.R. (2010) Różnice kulturowe a zachowania w biznesie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Głażewska, Ewa, Urszula Kusio (2012) Komunikacja niewerbalna. Płeć i kultura. Wybór zagadnień. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Hall, Edward ([1959] 1987) Bezgłośny język. [The Silent Language. New York: Doubleday] (tłum.) Roman Zimand, Alicja Skarbińska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Hendrykowski, Marek (2017) Semiotyka twarzy. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Hendrykowski, Marek (2016) Proksemika: studia z semiotyki i antropologii kultury. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Kiełbawska, Amelia (2012) Funkcje komunikacji niewerbalnej w interakcji mówcy i tłumacza. Kraków: Uniwersitas.

Kiełbawska, Amelia (2009) „Funkcje komunikacji niewerbalnej w świetle językoznawstwa”. [W:] Agnieszka Łaba (red.), Współczesne teorie komunikacji 2, Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut; 133-148.

Kudra, Andrzej (2011) „Idiolektostylem w mur, czyli o idiolekcie, idiostylu i krytycznej analizie dyskursu – na przykładzie felietonów Krzysztofa Skiby w tygodniku „Wprost””. Acta Universitatis Lodzensis. Folia Litteraria Polonica. T. 14 (1); 27-34.

Leathers, Dale G. (2007) Komunikacja niewerbalna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Patterson, Miles. L. (2011) Więcej niż słowa. Potęga komunikacji niewerbalnej. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Polański, Kazimierz (1999) Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Sawicka, Grażyna (2007) „Dynamika reklamy jako stylu komunikacyjnego”. [W:] Grzegorz Szpila (red.), Język polski XXI wieku: analizy, oceny, perspektywy. Język a komunikacja 17. Kraków: Tertium; 275-283.

Załazińska, Aneta (2006) Niewerbalna struktura dialogu. Kraków: Universitas.