Półrocznik Językoznawczy Tertium/ Tertium Linguistic Journal

Vol 6, No 2 (2021)

Senior Citizens as an Underresearched Age Group of Audiovisual Translation Users

Sonia Szkriba

Abstract

 

W ostatnich latach zauważalna jest zmiana podejścia do usług oferowanych w ramach
przekładu audiowizualnego i dostępności mediów. Zamiast skupiać się na konkretnej grupie
widzów, widoczne jest dążenie do bardziej uniwersalnych rozwiązań, które brałyby pod uwagę odbiorców o różnej charakterystyce. Zgodnie z tym podejściem niektórzy badacze sugerują na przykład, że napisy dla niesłyszących (SDH) czy aplikacje dostępnościowe stworzone z myślą o osobach niewidomych mogłyby być użyteczne także dla osób starszych. U tej grupy widzów mogą występować typowe dla starzenia zmiany w narządach zmysłu czy obniżenie sprawności poznawczej, co może mieć istotny wpływ na proces oglądania filmów oraz preferowaną metodę tłumaczenia. Biorąc pod uwagę starzenie się populacji wielu krajów, można założyć, że osoby starsze stanowią ważną część grupy potencjalnych klientów kin. Niestety niewiele wiadomo na temat konkretnych potrzeb i preferencji osób starszych związanych z przekładem audiowizualnym, ponieważ dotychczasowe badania skupiały się na młodszych widzach. Celem tego artykułu jest krótkie scharakteryzowanie osób starszych jako odbiorców przekładu audiowizualnego oraz omówienie tematów, jakie mogą podjąć przyszłe badania nad tą grupą widzów.

 

References

 

Belczyk, Arkadiusz (2007) Tłumaczenie filmów. Wilkowice: Wydawnictwo Dla Szkoły.

Bogucki, Łukasz. (2010) “The Demise of Voice-Over? Audiovisual translation in Poland in the 21st century.” [In] Lewandowska-Tomaszczyk, Barbara, Thelen, Marcel (eds.) Meaning in translation. Lodz studies in language. Frankfurt am Main, Berlin, Bern, Bruxelles, New York, Oxford, Wien: Peter Lang, 1-10.

Bowles, Ryan P., Salthouse, Timothy A. (2003) “Assessing the Age-related Effects of Proactive Interference on Working Memory Tasks Using the Rasch Model.” Psychology and Aging. 18(3), 608‐615. doi:10.1037/0882-7974.18.3.608.

Braun, Sabine, Orero, Pilar (2010). “Audio Description with Audio Subtitling – An emergent modality of audiovisual localisation.” Perspectives: Studies in Translatology. 18(3), 173-188. doi:10.1080/0907676X.2010.485687.

British Broadcasting Corporation (BBC) (2019) “Guidance: Visually Impaired and Hearing Impaired Audiences”. Retrieved from https://www.bbc.com/editorialguidelines/guidance/visually-and-hearing-impaired-audiences#1.

Carment, Loic, Abdellatif, Abir, Lafuente-Lafuente, Carmelo, Pariel, Sylvie, Maier, Marc A., Belmin, Joel, Lindberg, Pavel G. (2018) “Manual Dexterity and Aging: A pilot study disentangling sensorimotor from cognitive decline.” Frontiers in neurology. 9(910), 1-11. doi:10.3389/fneur.2018.00910.

Casten, Robin J., Rovner, Barry W. (2013) “Update on Depression and Age-related Macular Degeneration.” Current Opinion in Ophthalmology. 24(3), 239-243. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5903583/pdf/nihms958290.pdf.

Chaume, Frederic (2006) “Screen Translation: Dubbing.” [In] Brown, Keith (ed.) Encyclopedia of language & linguistics. Boston: Elsevier, 6-9.

Connelly, Lisa S., Hasher, Lynn, Zacks, Rose T. (1991) “Age and Reading: The impact of distraction.” Psychology and Aging. 6(4), 533‐541. doi:10.1037//0882-7974.6.4.533.

Díaz-Cintas, Jorge (1999) “Dubbing or Subtitling: The eternal dilemma.” Perspectives. 7(1), 31-40. doi: .1080/0907676X.1999.9961346.

Díaz-Cintas, Jorge, Orero, Pilar (2006) “Voice-Over.” [In] Brown, K. (ed.), Encyclopedia of Language and Linguistics. Elsevier, 477-479

Díaz-Cintas, Jorge, Remael, Aline (2007) Audiovisual Translation: Subtitling. Manchester & Kinderhook: St. Jerome.

Díaz-Cintas, Jorge, Anderman, Gunilla (2009) “Introduction.” [In] Díaz-Cintas, J., Anderman, G. (eds.), Audiovisual Translation: Language transfer on screen. Palgrave Macmillan UK., 1-17.

Díaz-Cintas, Jorge (2010) “Subtitling.” [In] Gambier, Yves, van Doorslaer, Luc (eds.) Handbook of Translation Studies. Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins, 344-349.

Díaz-Cintas, Jorge (2013) “Subtitling.” [In] Gambier, Yves., van Doorslaer, Luc (eds.), Handbook of Translation Studies. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, 344-349.

Díaz-Cintas, Jorge, Orero, Pilar (2013) “Voice-over and dubbing.” [In] Gambier, Yves, van Doorslaer, Luc (eds.), Handbook of Translation Studies. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, 441-445.

Eckert, Mark A., Keren, Noam I., Roberts, Donna R., Calhoun, Vince D., Harris, Kelly C. (2010) “Age-related Changes in Processing Speed: Unique contributions of cerebellar and prefrontal cortex.” Frontiers in human neuroscience. 4(10). doi:10.3389/neuro.09.010.20.

Ellis, Katie (2015) “Netflix Closed Captions Offer an Accessible Model for the Streaming Video Industry, But What about Audio Description?.” Communication, Politics & Culture Journal. 47(3), 1-20.

Frieske, David A., Park, Denise C. (1999) “Memory for News in Young and Old Adults.” Psychology and Aging. 14(1), 90‐98. doi: 10.1037//0882-7974.14.1.90.

Godziński, Bartosz (2018) “Predator po polsku, Borys Szyc jako Joker. Dubbing w kinach staje się normą i nie wszystkim się to (nie) podoba.” natemat.pl. Retrieved from https://natemat.pl/239143,filmy-z-dubbingiem-dlaczego-w-kinach-jest-tak-duzo-polskich-wersji.

Gottlieb, Henrik (1998) “Subtitling.” [In] Baker, Mona & Malmkjær, Kirsten (eds.), Routledge Encyclopedia of Translation Studies. London and New York: Routledge, 248-254.

Gambier, Yves (2003) “Introduction. Screen Transadaptation: Perception and reception.” The Translator. 9(2), 171-189. doi: 10.1080/13556509.2003.10799152.

Gambier, Yves (2006) “Subtitling.” [In] Brown, Keith (ed.), Encyclopedia of Language and Linguistics. Elsevier, 258-263.

Gordon-Salant, Sandra, Callahan, Julia S. (2009) “The Benefits of Hearing Aids and Closed Captioning for Television Viewing by Older Adults with Hearing Loss.” Ear Hear. 30(4), 458-465. doi: 10.1097/AUD.0b013e3181a26ef4.

Harada, Caroline N., Natelson Love, Marissa C., Triebeld , Kristen (2013) “Normal Cognitive Aging.” Clinics in Geriatric Medicine. 29(4), 737-752. doi: 10.1016/j.cger.2013.07.002.

Hoyer, William J., Stawski, Robert S., Wasylyshyn, Christina, Verhaeghen, Paul (2004) “Adult Age and Digit Symbol Substitution Performance: A meta-analysis.” Psychology and Aging,. 19(1), 211–214. doi: 10.1037/0882-7974.19.1.211.

Huang, Qi, Tang, Jianguo (2010) “Age-related Hearing Loss or Presbycusis.” European Archives of Oto-Rhino-Laryngology. 267, 1179-1191. doi: 10.1007/s00405-010-1270-7.

Ivarsson, Jan (1992) Subtitling for the Media: A handbook of an art. Transedit.

Jankowska, Anna (2008) “Audiodeskrypcja – szczytny cel tłumaczenia.” Między Oryginałem a Przekładem. 14, 225-246.

Jankowska, Anna (2018) “Patrząc w przeszłość, patrząc w przyszłość – 10 lat audiodeskrypcji filmowej w Polsce.’ Między Oryginałem a Przekładem. 24(40), 139-158. doi: 10.12797/MOaP.24.2018.40.08.

Jankowska, Anna (2019) “Accessibility Mainstreaming and Beyond – Senior citizens as secondary users of audio subtitles in cinemas.” International Journal of Language, Translation and Intercultural Communication. 28-47. doi: 10.12681/ijltic.20275.

Jankowska-Lech, Irmina, Grabska-Liberek, Iwona, Krzyżewska-Niedziałek, Aldona, Pietruszyńska, Marta (2013) “Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD) – choroba starzejących się społeczeństw.” Postępy Nauk Medycznych. 26(12), 868-873.

Kancelaria Sejmu (2018) Ustawa z dnia 22 marca 2018 r. o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji. Retrieved from http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180000915.

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji (2018) Rozporządzenie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z dnia 15 listopada 2018 r. w sprawie udogodnień dla osób niepełnosprawnych z powodu dysfunkcji narządu wzroku i osób niepełnosprawnych z powodu dysfunkcji narządu słuchu w programach telewizyjnych. Retrieved from http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU2018000226.

Kramer, Sophia E., Kapteyn, Theo S., Kuik, Dirk J., Deeg, Dorly J. (2002) “The Association of Hearing Impairment and Chronic Diseases with Psychosocial Health Status in Older Age.” Journal of Aging and Health. 14(1), 122-137. doi: 10.1177/089826430201400107.

Künstler, Izabela (2009) “Napisy dla niesłyszących – problemy i wyzwania.” Przekładaniec. 20, 115-124.

Künstler, Izabela, Butkiewicz, Urszula (2019) “Napisy dla osób niesłyszących i słabosłyszących – zasady tworzenia.” Fundacja Kultury bez Barier. Retrieved from http://napisy-audiodeskrypcja.pl/wp-content/uploads/2019/01/Napisy-dla-nieslyszacych-zasady-tworzenia-NAPISY-AUDIODESKRYPCJA.pdf.

Koolstra, Cees M., Peeters, Allerd. L., Spinhof, Herman (2002) “The Pros and Cons of Dubbing and Subtitling.” European Journal of Communication. 17(3), 325–354. doi: 10.1177/0267323102017003694.

Leszczyńska, Urszula, Szarkowska, Agnieszka (2018) “’I Don’t Understand, But it Makes me Laugh’. Domestication in contemporary Polish dubbing.” Journal of Specialised Translation. 30, 203-231.

Lin, Frank R., Thorpe, Roland, Gordon-Salant, Sandra, Ferrucci, Luigi (2011). “Hearing Loss Prevalence and Risk Factors among Older Adults in the United States.” The Journals of Gerontology: Series A. 66A(5), 582–590. doi: 10.1093/gerona/glr002.

Loh, Keng Yin, Ogle, J. (2004) “Age related visual impairment in the elderly.” Med J Malaysia. 59(4), 562-568.

Looms, Peter Olaf (2011). “Making Television Accessible.” Retrieved from: https://www.itu.int/en/ITU-D/Digital-Inclusion/Persons-with-Disabilities/Documents/Making_TV_Accessible-English.pdf.

Malinowska, Anna (2012) “Seniorzy nie chodzą do kina, bo filmy drogie, sale zimne i pachnie chrupkami.” Gazeta Wyborcza. Retrieved from https://wyborcza.pl/1,75248,11867884,Seniorzy_nie_chodza_do_kina__bo_filmy_drogie__sale.html.

Matamala, Anna, Orero, Pilar (2013) “Standardising Audio Description.” Italian Journal of Specialised Education for Inclusion. 1(1), 149-155.

McKenna, Laurence, Scott, David (2007) “Acquired Hearing Loss.” [In] Ayers, Susan, Baum, Andrew, McManus, Chris, Newman, Stanton, Wallston, Kenneth, Weinman, John, West, Robert (eds.). Cambridge Handbook of Psychology, Health and Medicine. Cambridge: Cambridge University Press, 665-667. doi:10.1017/CBO9780511543579.157.

Murata, Jun, Murata, Shin, Hiroshige, Jiro, Ohtao, Hiroshi, Horie, Jun, Kai, Yoshihiro (2010) “The Influence of Age-related Changes in Tactile Sensibility and Muscular Strength on Hand Function in Older Adult Females.” International Journal of Gerontology. 4(4), 180-183. doi: 10.1016/j.ijge.2010.11.004.

Perego, Elisa, Del Missier, Fabio, Bottiroli, Sara (2015) “Dubbing Versus Subtitling in Young and Older Adults: Cognitive and evaluative aspects.” Perspectives. 23(1), 1-21. doi: 10.1080/0907676X.2014.912343.

Perego, Elisa, Orrego-Carmona, David, Bottiroli, Sara (2016) “An Empirical Take on the Dubbing vs. Subtitling Debate: An eye movement study.” Lingue e Linguaggi. 19, 255-274. doi: 10.1285/i22390359v19p255.

Perego, Elisa, Del Missier, Fabio, Stragà, Marta (2018) “Dubbing vs. Subtitling. Complexity matters.” Target. 30(1), 137–157. doi: 10.1075/target.16083.per.

Pérez-González, L. (2007) “Intervention in New Amateur Subtitling Cultures: A multimodal account.” Linguistica Antverpiensia, New Series – Themes in Translation Studies. 6, 67-80. Retrieved from http://luisperezgonzalez.org/wp-content/uploads/2020/08/LANS6_LP_final_journal_copy.pdf.

Remael, Aline (2013) “Audiovisual Translation.” [In] Gambier, Yves, van Doorslaer, Luc (eds.), Handbook of Translation Studies. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, 12-17.

Reviers, Nina, Remael, Aline (2015) “Recreating Multimodal Cohesion in Audio Description: A case study of audio subtitling in Dutch multilingual films.” New Voices in Translation Studies. 13, 50-78.

Roth, Thomas Niklaus, Hanebuth, Dirk, Probst, Rudolf (2011) “Prevalence of Age-related Hearing Loss in Europe: A review.” European Archives of Oto-Rhino-Laryngology. 268(8), 1101- 1107 doi: 10.1007/s00405-011-1597-8.

Salthouse, Timothy (2012) “Consequences of Age-related Cognitive Declines.” Annual Review of Psychology. 63, 201-26. doi: 10.1146/annurev-psych-120710-100328.

Shaffer, David W. (2007) “Age and Cognitive Functioning.” [In] Ayers, Susan, Baum, Andrew, McManus, Chris, Newman, Stanton, Wallston, Kenneth, Weinman, John, West, Robert (eds.) Cambridge Handbook of Psychology, Health and Medicine. Cambridge: Cambridge University Press, 15-20. doi: 10.1017/CBO9780511543579.004.

Shiffman, Lori M. (1992) “Effects of Aging on Adult Hand Function.” American Journal of Occupational Therapy. 46, 785-792. doi: 10.5014/ajot.46.9.785.

Szarkowska, Agniieszka (2009) “Przekład audiowizualny w Polsce – perspektywy i wyzwania.” Przekładaniec. 20, 8-25.

Szarkowska, Agnieszka, Krejtz, Izabela, Klyszejko, Zuzanna, Wieczorek, Anna (2011) Verbatim, Standard, or Edited? Reading patterns of different captioning styles among deaf, hard of hearing, and hearing viewers.” American Annals of the Deaf. 156(4), 363-378. doi:10.1353/aad.2011.0039.

Szarkowska, Agnieszka, Laskowska, Monika (2015) “Poland – A Voice-over Country no More? A report on an online survey on subtitling preferences among Polish hearing and hearing-impaired viewers.” [In] Bogucki, Łukasz, Deckert, Mikołaj (Eds.). Accessing audiovisual translation. Bern: Peter Lang, 179–197.

Szarkowska, Agnieszka, Jankowska, Anna (2015a) “Audio Subtitling Multilingual Films in Poland: Early developments, current practices and future challenges.” [In] Szarkowska, Agnieszka, Jankowska, Anna (eds.) New Points of View on Audiovisual Translation and Media Accessibility. Oxford, Bern, Berlin, Bruxelles, Frankfurt am Main, New York, Wien: Peter Lang, 191-216. doi: https://doi.org/10.3726/978-3-0353-0761-0.

Szarkowska, Agnieszka, Jankowska, Anna (2015b) “Audio Describing Foreign Films.” Journal of Specialised Translation. 23, 243-269.

Szczygielska, Monika (2019) “Napisy dla niesłyszących w Polsce. Historia, problemy, wyzwania.” Półrocznik Językoznawczy Tertium. Tertium Linguistic Journal. 4(1), 193-210. doi: 10.7592/Tertium2019.4.1.Szczygielska.

The Polish Central Statistical Office (2017) “Jakość życia osób starszych w Polsce”. Retrieved from https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/warunki-zycia/dochody-wydatki-i-warunkizycia-ludnosci/jakosc-zycia-osob-starszych-w-polsce,26,1.html.

The Polish Central Statistical Office (2020) “Jakość życia osób starszych w Polsce”. Retrieved from https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/warunki-zycia/dochody-wydatki-i-warunki-zycia-ludnosci/jakosc-zycia-osob-starszych-w-polsce,26,2.html.

The Polish Central Statistical Office (2021) “Sytuacja osób starszych w Polsce w 2019 r.” Retrieved from https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/osoby-starsze/osoby-starsze/sytuacja-osob-starszych-w-polsce-w-2019-roku,2,2.html.

Tremblay, François, Wong, Kim, Sanderson, Robin, Coté, Leanne (2003) “Tactile Spatial Acuity in Elderly Persons: Assessment with grating domes and relationship with manual dexterity.” Somatosensory & Motor Research. 20(2), 127-132. doi: 10.1080/0899022031000105154.

Tun, Patricia A., McCoy, Sandra, Wingfield, Arthur (2009) “Aging, Hearing Acuity, and the Attentional Costs of Effortful Listening.” Psychology and Aging. 24(3), 761-766. doi: 10.1037/a0014802.

Van Eyken, E., Van Camp, G., Van Laer, L. (2007) “The Complexity of Age-related Hearing Impairment: Contributing environmental and genetic factors.” Audiology and Neurotology. 12(6), 345-358. doi: 10.1159/000106478.

Wahl, Hans-Werner, Schilling, Oliver, Oswald, Frank, Heyl, Vera (1999) “Psychosocial Consequences of Age-related Visual Impairment: Comparison with mobility-impaired older adults and long-term outcome.” Journal of Gerontology: PSYCHOLOGICAL SCIENCES. 54b(5), 304-316. doi:10.1093/geronb/54b.5.p304.

World Health Organisation. (2013, February) “Age-related hearing loss (presbycusis).” https://www.who.int/features/qa/83/en/.

World Health Organisation. (2019a, March, 22) “Deafness and hearing loss.” https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/deafness-and-hearing-loss.

World Health Organisation. (2019b, October, 8) “Blindness and vision impairment.” https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/blindness-and-visual-impairment.

Wysong, Ashley, Lee, Paul P, Sloan, Frank A (2009) “Longitudinal Incidence of Adverse Outcomes of Age-related Macular Degeneration.” Archives of Ophthalmology. 127, 320-327. doi:10.1001/archophthalmol.2008.613.

Zhang, Changzheng, Hua, Tianmiao, Li, Guzhou, Tang, Chuanhong, Sun, Qingyan, Zhou, Peiling (2008) “Visual Function Declines During Normal Aging.” Current Science. 95(11), 1544-1550.